Proxmox’ta Zamanlanmış Snapshot İşlemleriyle Yedekleme

Table of Contents

Snapshot Nedir?

Snapshot (anlık yedek), bir sanal makinenin o andaki sistem durumu, disk yapısı ve yapılandırma bilgilerini olduğu gibi kayıt altına alır. Bu yöntem, standart yedeklemelere göre çok daha hızlı bir şekilde geri dönüş imkânı sunar. Özellikle sistemde yapılacak güncellemeler, yeni yazılım yüklemeleri ya da konfigürasyon değişikliklerinden önce alınan snapshot’lar, sistem güvenliği açısından kritik rol oynar.

Proxmox VE, açık kaynaklı sanallaştırma çözümleri arasında yaygın kullanılır ve QEMU/KVM temelli makinelerde snapshot işlemlerini kolay bir arayüzle yönetme imkanı tanır. Ayrıca zamanlanmış snapshot desteği sayesinde düzenli yedekleme stratejileri kolayca uygulanabilir.

Snapshot Alma İşlemi: Web Arayüzü Üzerinden

Proxmox web arayüzüne giriş yapın.
Sol panelden snapshot almak istediğiniz sanal makineyi seçin.
Üst menüde yer alan “Snapshots” sekmesine geçin.

Create butonuna tıklayın. Açılan pencerede snapshot’a bir isim verin ve isterseniz kısa bir açıklama ekleyin.
“RAM dahil” seçeneğiyle birlikte sistemin bellekteki durumu da kaydedilir. Bu, canlı sistemlerde daha etkili olur ancak daha fazla disk alanı tüketebilir.

İşlem tamamlandığında, snapshot listesinde yeni kaydınız yer alacaktır. Herhangi bir sorun durumunda bu snapshot’a geri dönebilirsiniz.

Komut Satırı ile Snapshot Alma

SSH üzerinden de snapshot alabilirsiniz:

qm snapshot 101 snapshot-adi --description "Güncelleme öncesi yedek"

Buradaki 101, VM ID’sidir. Kendi VM’nizin ID’sine göre bu değeri güncellemelisiniz.

Snapshot’ı listelemek için:

qm listsnapshot 101

Snapshot’tan geri dönmek için:

qm rollback 101 snapshot-adi

Zamanlanmış Snapshot Görevleri Nasıl Oluşturulur?

Proxmox VE içerisinde doğrudan snapshot zamanlaması için bir GUI aracı olmasa da, bu işlemi cron görevleri aracılığıyla otomatik hale getirebiliriz.

Örnek bir cron görevi oluşturmak için:

sudo crontab -e

Örneğin her gece 03:00’te snapshot almak için:

0 3 * * * qm snapshot 101 nightly-snapshot --description "Otomatik gece yedeği"

Snapshot sayısı kontrolsüz şekilde artmaması için bir “temizlik” komutu da yazılabilir:

qm delsnapshot 101 eski-snapshot-adi

Bu işlemleri bash script haline getirip cron’a tanıtmak daha düzenli bir çözüm sunar.

Snapshot Silme İşlemi

Web arayüzünde snapshot sekmesinden ilgili snapshot’ı seçip Remove butonuna tıklayabilirsiniz.

Komutla silmek için:

qm delsnapshot 101 snapshot-adi

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Snapshot ile tam yedekleme arasında ne fark var?

Snapshot, yalnızca o anki durumu yansıtan bir kopya üretir. Tam yedekleme, tüm sistem verilerini detaylı biçimde depolayarak farklı ortamlara da taşınabilecek biçimde saklar. Snapshot genellikle geçici kurtarma amaçlıdır.

Snapshot alırken VM’i kapatmak gerekir mi?

Hayır, snapshot alırken sanal makineyi kapatmak gerekmez. Proxmox canlı snapshot desteği sunar. Ancak işlem sırasında kısa süreli performans düşüşü yaşanabilir. Üretim ortamlarında bu etki genellikle hissedilmez.

Snapshot’lar ne kadar disk alanı kaplar?

Snapshot’lar yalnızca değişiklikleri sakladığı için başlangıçta fazla yer kaplamaz. Ancak sistemde zamanla çok fazla değişiklik yapılırsa, snapshot dosyaları ciddi boyutlara ulaşabilir. Bu nedenle periyodik temizlik önerilir.

Zamanlanmış snapshot görevleri Proxmox panelinde görülebilir mi?

Hayır. Bu görevler sistemde cron aracılığıyla çalıştığı için Proxmox GUI’de görünmez. Takibini yapmak için script’lere log eklenebilir ya da syslog üzerinden izlenebilir.

Snapshot geri yükleme sırasında veri kaybı olur mu?

Geri yükleme işlemi, snapshot alındığı andan sonraki tüm değişiklikleri siler. Bu nedenle önemli veriler varsa yedek alınmadan rollback yapılmamalıdır.