Veri merkezlerinin hizmet kalitesini belirlerken artık yalnızca bant genişliğine odaklanmak yetersiz kalmaktadır. Trafiğin izlendiği rota, bağlantının ne kadar kararlı olduğu, gecikme değerleri ve ağ yönetim becerileri de kaliteyi etkileyen başlıca etkenlerdir. Bu teknik faktörler, son kullanıcıya yansıyan deneyim üzerinde doğrudan etkili olduğu için altyapı planlamalarında kritik rol oynar.
Peering Nedir? DE-CIX Neden Önemlidir?
İnternet üzerinden gerçekleşen veri transferinin daha verimli ve düşük gecikmeli olması için “peering” adı verilen bir yöntem kullanılır. Peering, farklı ağların veya internet sağlayıcılarının doğrudan bağlantı kurarak veri alışverişini gerçekleştirmesini sağlar. Bu bağlantılar, IXP (Internet Exchange Point) olarak bilinen fiziksel altyapılar üzerinden yapılır.
Almanya merkezli DE-CIX, dünyanın en büyük IXP altyapılarından biri olup İstanbul’da da faaliyet göstermektedir. Türkiye’deki veri merkezleri açısından bu yapı, özellikle yurtiçi ve yurtdışı trafiklerin daha etkin yönetimi açısından önemlidir. DE-CIX’e bağlı operatör bağımsız veri merkezleri, peering sayesinde gecikme süresini düşürerek bağlantı kararlılığı elde ederken aynı zamanda maliyetlerini de azaltabilir.
DE-CIX Üzerinden Peering Nasıl Yapılır?
DE-CIX üzerinden peering yapmak, teknik olarak aşağıdaki adımları içerir:
- Fiziksel Bağlantı: Veri merkezinin DE-CIX altyapısına fiziksel bağlantı kurması gerekir. Bu genellikle bir cross-connect veya metro ethernet ile sağlanır.
- ASN ve IP Adresi: Peering yapacak kurumun kendine ait bir ASN ve IP bloklarına sahip olması gerekir. Bu numaralar BGP yönlendirme için zorunludur.
- BGP Oturumu: DE-CIX platformu üzerinden BGP oturumu açılır. Bu, iki tarafın router’ları arasında trafik yönlendirme bilgisinin değiş tokuş edilmesini sağlar.
- Routing Politikası: Hangi rotaların alınacağı, hangi trafiğin peering’e yönlendirileceği belirlenir. Route filtering, prefix listeleri ve local preference değerleri tanımlanır.
- Monitoring ve Optimizasyon: Peering trafiği düzenli olarak izlenir. Gecikme, jitter, trafik hacmi gibi değerler ölçülür. Gerekirse rota tercihleri yeniden yapılandırılır.
Bu adımlar tamamlandığında, veri merkezi DE-CIX üzerinden peering yapan bağımsız bir katılımcı olur ve doğrudan trafiğini optimize edebilir.
Transit Trafiğe Kıyasla Daha Düşük Gecikme
DE-CIX ile gerçekleştirilen doğrudan peering bağlantısı, geleneksel transit sağlayıcılara kıyasla daha kısa ve istikrarlı rotalar sağlar. Bunun nedeni, peering sırasında trafiğin belirli bir ortak noktada sonlanması ve böylece fazladan yönlendirme ile gecikme problemlerinin önüne geçilmesidir.
Daha Az Paket Kaybı, Daha Stabil Trafik
Peering bağlantıları, genellikle daha kısa, daha az yük altında çalışan ve daha doğrudan yönlendirilmiş rotalardan oluşur. Bu da ağ trafiği için daha stabil bir ortam sağlar. Transit sağlayıcılar üzerinden geçen veri akışı, birçok ara yönlendirme noktasından geçerken gecikmeye, jitter’a ve özellikle paket kayıplarına neden olabilir.
DE-CIX gibi IX noktaları, doğrudan eşleştirilen ASN’ler (Autonomous System Number) arasında yüksek bant genişliği ile doğrudan trafik alışverişi yapılmasına olanak tanır. Bu sayede TCP bağlantılarındaki yeniden gönderim ihtiyacı azalır, UDP tabanlı uygulamalarda ise ses/video kopmaları minimuma iner.
📌Ne Kazandırır?
Online oyun servisleri, VoIP uygulamaları, canlı yayın platformları gibi kesintiye duyarlı servisler için DE-CIX üzerinden yönlendirilen trafik, çok daha stabil bir deneyim sağlar.x
Transit Maliyetlerini Azaltan Yapı
Geleneksel transit sağlayıcılar, veri merkezlerine sundukları hizmeti genellikle aktarılan veri miktarına göre ücretlendirir. Yüksek trafikli sistemlerde bu ciddi bir gider kalemidir. DE-CIX gibi peering altyapıları ise farklı bir sistem sunar; platform üzerindeki diğer ağlarla ya sabit bir ücretle ya da ücretsiz olarak doğrudan trafik alışverişi yapılabilir.
Bu sayede, büyük CDN sağlayıcılarıyla peering yapan veri merkezleri hem kendi çıkış maliyetlerini düşürür hem de müşterilere kota endişesi olmadan internet hizmeti sunar.
Tam Yetkili BGP Kontrolü
Operatör bağımlı veri merkezlerinde yönlendirme tercihleri servis sağlayıcının inisiyatifindedir. Ancak DE-CIX peering bağlantılarına sahip, çoklu ISP ile çalışan veri merkezleri, tüm BGP kontrolünü doğrudan kendileri yönetebilir.
Bu yapı, performansı artırmakla kalmaz; aynı zamanda DDoS saldırılarına karşı rota kara delikleri tanımlamak, konum bazlı yönlendirmeler yapmak ve müşteri özelinde trafik mühendisliği sağlamak için esnek bir altyapı sunar.
Yurtiçi Trafik, Yurtiçinde Kalır
İstanbul’da hizmet veren DE-CIX gibi yerel değişim noktaları, Türkiye’deki sağlayıcıların birbirleriyle doğrudan trafik alışverişi yapmasına olanak tanır. Bu yapı, hem veri güvenliği açısından önemlidir hem de KVKK (Kişisel Verilerin Korunması Kanunu)’ya uygunluğu kolaylaştırır.
Aynı zamanda trafik yolları daha şeffaf ve denetlenebilir hale gelir. Looking Glass, bgp.he.net gibi araçlarla tüm bağlantı yönleri analiz edilebilir.
Türkiye’de DE-CIX’e Bağlı Veri Merkezleri
Türkiye’de yerel peering bağlantılarına sahip ve DE-CIX İstanbul’a doğrudan erişimi bulunan bazı önde gelen veri merkezleri şunlardır:
PenDC – Bursa
PenDC, DE-CIX İstanbul’a doğrudan bağlantısı sayesinde trafiği mümkün olan en kısa rotadan yönlendirebilen operatör bağımsız bir veri merkezidir. Cogent, Turkcell, RETN, GıbırNet, TTI ve Türk Telekom gibi çok sayıda uplink’i aynı anda kullanarak multi-homing yapısında yedeklilik ve esneklik sunar. Özellikle KVKK’ya uyumlu çözümler sunmak isteyen kurumsal müşteriler için yerel trafik yönlendirmesi büyük avantaj sağlar. BGP kontrolünün doğrudan işletme tarafından yapılabilmesi, müşteri trafiğinin hangi rotadan çıkacağını dinamik şekilde belirlemeye imkân tanır.
Radore – İstanbul
Radore, İstanbul’un merkezindeki veri merkeziyle DE-CIX altyapısına yakın konum avantajını iyi değerlendiren sağlayıcılardan biridir. Yüksek hızlı fiber altyapısı, yedekli omurgası ve güçlü IX bağlantıları sayesinde, yurtiçinde başlayan trafiği yerel olarak çözümler. Ayrıca DDoS ataklarına karşı geliştirilmiş yönlendirme ve blackhole altyapısı ile kurumlara güvenli trafik imkânı sunar.
Vodafone – İstanbul
Vodafone’un İstanbul veri merkezi, DE-CIX üzerinden doğrudan peering bağlantılarıyla çalışır. Kurumsal seviyede yüksek bant genişliği, düşük gecikme ve kesintisiz bağlantı (uptime) garantisi sunar. Çoklu taşıyıcı altyapısı ve yedekli sistemleriyle, hem kritik uygulamalar için güvenli trafik hem de KVKK uyumlu yerel yönlendirme sağlar.
Equinix IL2 – İstanbul
Equinix IL2, DE-CIX İstanbul’un en stratejik peering lokasyonlarından biridir. Türkiye’deki servis sağlayıcılarla ve global ağlarla doğrudan trafik alışverişi yapılabilir. N+1 yedekli enerji altyapısı, gelişmiş fiziksel güvenlik önlemleri ve carrier diversity destekli fiber bağlantılar sunar. Ayrıca Equinix Fabric aracılığıyla AWS, Azure ve Google Cloud gibi platformlara özel bağlantılar mümkündür.
Peering, internetin gözle görünmeyen ama hizmet kalitesini derinden etkileyen bileşenlerinden biridir. DE-CIX gibi platformlar üzerinden yapılan doğrudan bağlantılar, sadece daha iyi performans sunmaz; aynı zamanda maliyet, veri güvenliği ve yönetimsel esneklik açısından da ciddi farklar yaratır. DE-CIX’e entegre çalışan operatör bağımsız veri merkezleri, internet trafiğini optimize ederken müşterilerine düşük gecikme, yüksek hız ve daha güvenli bir altyapı sunma şansı yakalar.